قانون کار در یک نگاه

مزد روز جمعه = ۱/۴ * مزد روز عادی

مزد یک ساعت کار در روز جمعه = ۷/33 * مزد روز جمعه

مزد یک ساعت اضافه کار در روز جمعه برابر است با : ۱/۴ * مزد یک ساعت کار در روز جمعه

با توجه به ماده ۶۴ قانون کار، مرخصی سالیانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب ۴ روز جمعه ، یک ماه است که در صورت عدم احتساب روزهای جمعه ۲۶ روز کاری محاسبه میشود. و برای کار کمتر از یکسال، مرخصی به نسبت مدت کار انجام یافته محاسبه میشود.
به موجب ماده۶۶ ق کار، کارگر نمیتواند بیش از ۹ روز از مرخصی سالیانه خود را ذخیره کند.مرخصی هایی که بدین طریق ذخیره شود در سنوات مختلف جمع و به حساب طلب مرخصی کارگر منظور میگردد که بازخرید مرخصی در حین اشتغال مجوزی ندارد و در هنگام خاتمه قرارداد یا بازنشستگی حساب میگردد.

تعطیلات سالیانه کارگران، همان تعطیلات رسمی کشور باضافه روز کارگر (۱۱اردیبهشت ) می باشد. در صورتی که  انجام کار در روز کارگر با توافق کارگر انجام شود، اضافه کار تلقی و فوق العاده مربوط به آن باید پرداخت گردد.

با توجه به ماده ۷۳ ق کار، کلیه کارگران در موارد ذیل خق برخورداری از ۳ روز مرخصی با استفاده از مزد را دارند (که این به جز ۱ماه مرخصی موضوع ماده۶۴ است):
الف) ازدواج دائم                     ب) فوت همسر، پدر، مادر و فزرندان

که این ۳ روز بلافاصله در زمان رویدادهای مذکور است و قابل استفاده در زمان دیگری نمیباشد.

با توجه به ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی کمک عائله مندی ( حق اولاد ) به کلیه بیمه شدگان تعلق میگیرد که

اولا سابقه پرداخت ۷۲۰ روز حق بیمه به سازمان تامین اجتماعی را دارا بوده و

ثانیا سن فرزندان آن ها از ۱۸ سال کمتر باشد و یا منحصرا به تحصیل اشتغال داشته و یا بنا به گواهی کمیسیون های پزشکی مربوط قادر به کار نباشند.
میزان کمک عائله مندی نیز معادل نیز معادل سه برابر حداقل مزد روزانه کارگر ساده و بدون محدویت تعداد فرزند تعیین گردیده است.

نکته مهم : در صورتی مرد و همسر هر دو در یک شرکت مشغول به کار باشند به هر دوی آنها حق اولاد تعلق میگیرد.

در قانون کار اقدام کارگر به ترک کار از موارد خاتمه قرارداد کار که پرداخت حق سنوات برای آن منظور شود، شناخته نشده و برای کسانی که بدون رعایت تبصره ماده ۲۱ این قانون محل کار را ترک و با کارفرما قطع رابطه می کنند مزایائی پیش بینی نشده است.

باتوجه به ماده ۲۹ ق کار در صورتی که بنا به تشخیص هیات حل اختلاف، کارفرما موجب تعلیق قرارداد از ناحیه کارگر شناخته شود، کارگر استحقاق دریافت خسارت ناشی از تعلیق را خواهد داشت و کارفرما مکلف است کارگر تعلیقی از کار را به کار سابقش بازگرداند.

اگر استعفای کارگر با توجه به مفاد ماده ۲۰ و۲۱ قانون کار صورت گیرد، کارگر مشمول اخذ سنوات به ازاء هر سال یک ماه آخرین حقوق خواهد بود. و درصورتی که موارد قانونی مذکور رعایت نشده باشد ترک کار تلقی شده و استعفا موضوعیت ندارد.

پرداخت فوق العاده های کار  به کارگران پاره وقت

با توجه به ماده ۳۹ قانون کار جدید، مزد و مزایای کارگران که به صورت نیمه وقت و یا کمتر از ساعات قانونی تعیین شده به کار اشتغال

دارند به نسبت ساعات کار انجام شده ،محاسبه و پرداخت میشود.

نکته اول امروز در خصوص بیمه بیکاری و مقرری دریافت بیمه بیکاری از تامین اجتماعی است. طبق قوانین نحوه دریافت مقرری از بیمه بیکاری طبق جدول زیر می باشد.

مدت سابقه بیمه                             مدت زمان پرداخت مقرری بیکاری
                                                        برای مجردین           برای متاهلین یا متکلفین
از ۶ ماه تا ۲۴ ماه                             ۶ ماه                        ۱۲ ماه
از ۲۵ ماه تا ۱۲۰ ماه                          ۱۲ ماه                       ۱۸ ماه
از ۱۲۱ ماه تا ۱۸۰ماه                          ۱۸ ماه                       ۲۶ ماه
از ۱۸۱ ماه تا ۲۴۰ ماه                        ۲۶ ماه                      ۳۶ ماه
از ۲۴۱ ماه به بالا                              ۳۶ ماه                      ۵۰ ماه

طبق ماده ۵۱ قانون کار میزان کار کارگران  در هفته از ۴۴ ساعت  و در مورد کارهای سخت و زیان آور ۳۶ ساعت در هفته میباشد . جمع ساعات کار خالص ماهانه و یا عدد ثابتی به عنوان مجموع ایام تعطیل رسمی ، مرخصی سالانه و ساعات فراغت در مقررات قانون کار پیش بینی نشده و ساعت کار کارگران مشمول این قانون به صورت هفتگی (یعنی همان ۴۴ ساعت در هفته و ۳۶ ساعت در هفته برای مشاغل سخت و زیان آور ) تعیین گردیده است. ذکر این نکته ضروری است که ساعت کار قانونی ماهانه وجود ندارد. و در قانون از ساعت کار هفتگی استفاده کرده است، و به دلیل خلاء‌ قانونی در این باب  زمینه سوء استفاده بسیاری از کارفرمایان از کارمندان شده است.
ولی در کل طبق تبصره ۱ ماده ۵۱ قانون کار جمع ساعات کار در هفته ۴۴ ساعت تعیین شده و اوقات صرف غذا و ادای نماز در غیر از ماه رمضان جزء ساعات کار محسوب نمیگردد.

طبق ماده ۱۵ق.کار کلیه کارفرمایان مشمول این قانون مکلفند در کارگاه، محل مناسب برای ادای نماز ایجاد کنندو نیز در ایان ماه مبارک رمضان، باید شرایط و ساعات کار را با همکاری انجمن اسلامی و شورای اسلامی کارو یا سایر نمایندگان قانونی کارگران طوری تنظیم نمایند، که اوقات کار مانع فریضه روزه نباشد. بر این اساس غیر از ماه مبارک رمضان، اوقات صرف غذا و عبادت جزء ساعات کار محسوب نمیشود.

کارگاههایی که بنا بر توافق طرفین پنجشنبه ها تعطیل و ۴۴ ساعت کار هفتگی در ۵ روز انجام میشود چنانچه روز تعطیل رسمی با روزهای کار هفته برخورد نماید نظر به اینکه کارگران در هفته مورد بحث بخشی از کار روز پنج شنبه را انجام نداده اند لذا حدود ۱/۵ ساعت بدهکار میگردند از طرفی در مواردی که روز تعطیل رسمی با روز پنجشنبه ( تعطیل توافی ) مصادف شود کارگران کار روز پنجشنبه را در سایر روزهای هفته انجام داده اند معادل یک روز بستانکار خواهند شد که این بدهکاری و بستانکاری میتواند در پایان سال تهاتر گردد.

در صورتی که توافق کارگر و کارفرما، کارگر در هریک از روزهای تعطیل رسمی مشغول کار شود، هر ساعت کار در روزهای مزبور جزء ساعات اضافه کاری کارگر محسوب و فوق العاده مربوط طبق ضوابط مربوط به اضافه کار محاسبه و پرداخت میشود. در این مورد تفاوتی بین کارگران نوبت کار و غیر نوبت کار پیش بینی نشده است. بدیهی است چنانچه روز استراحت کارگر نوبت کار با روز تعطیل رسمی مصادف شود، به ازای هر روز تعطیل رسمی معادل ۷/۳۳ ساعت (معدل 7 ساعت و 20 دقیقه ) از ساعات کار مقرره قانونی کارگر( ۱۷۶ ساعت در چهار هفته متوالی ) کسر و یا معادل آن اضافه کار پرداخت خواهد گردید.

نحوه احتساب مرخصی در کارگاههایی که با تعطیل توافقی ۵ روز در هفته کار می نمایند .

با توجه به اینکه این قبیل کارگران، کار روز پنجشنبه را بنابر توافق با کارفرما در سایر روزهای هفته انجام میدهند لذا چنانچه در ۵ روز اول هفته از مرخصی استحقاقی استفاده نمایند به دلیل عدم کار اضافی به جای روز پنجشنبه ( هفته مورد بحث ) جمعا ۶ روز مرخصی با احتساب روز پنجشنبه تعطیلی توافقی به حساب آنان منظور خواهد شد.